Bardzo duży odsetek osób boryka się z różnego typu schorzeniami kręgosłupa, w tym ze skoliozą. Chodzi tutaj o boczne skrzywienie kręgosłupa, co objawia się charakterystycznym jego wygięciem, prowadzącym do nieodpowiedniej postawy ciała. W przypadku tej przypadłości wymagane jest zarówno leczenie, jak i rehabilitacja, aby pacjent mógł powrócić do normalnego funkcjonowania i nie odczuwał dyskomfortu.
Kiedy można mówić o skoliozie?
Skolioza jest deformacją kręgosłupa, czemu towarzyszą liczne nieprzyjemne objawy. Zdecydowana większość przypadków tego schorzenia ma nieznaną etiologię, jest idiopatyczna. Tylko niewielki procent wynika z nieprawidłowej pracy mięśni i nerwów. Skoliozę można poznać po specyficznym układaniu się linii kręgosłupa, który zaczyna przypominać kształtem literę S. Nieprawidłowości widoczne są już zwykle w piersiowym odcinku kręgosłupa. Do takiego patologicznego stanu wielu chorych przyczynia się w głównej mierze przybieranie niewłaściwej postawy cała, szczególnie podczas siedzenia. Problemem jest także unikanie aktywności fizycznej. Schorzenie to najczęściej dotyka małych pacjentów. Jeśli zostanie zlekceważona już w wieku dziecięcym, może dojść do wystąpienia dużo groźniejszych powikłań.
Wyróżnić można skoliozę wczesnodziecięcą, dziecięcą i młodzieńczą. Może być ona funkcjonalna lub strukturalna (idiopatyczna, wrodzona, porażenna). W przypadku pierwszego typu mówi się o jednej krótszej kończynie dolnej i przykurczach biodra. Jeśli leczenie zostanie stosunkowo wcześnie wdrożone i zlikwiduje się przyczynę choroby, można odwrócić jej skutki. Skolioza strukturalna wiąże się z trwałymi zmianami w budowie nie tylko konkretnych kręgów, ale wręcz całego kręgosłupa wraz z tułowiem. Dochodzi do zniekształcenia klatki piersiowej, trudności z oddychaniem i zaburzonym krążeniem krwi. U osób starszych może wystąpić skolioza zwyrodnieniowa na skutek dotknięcia stanem zapalnym stawów, osłabienia tkanek miękkich. Manifestuje się to skrzywieniem kręgosłupa.
Alarmujące powinno być dla rodzica przechylanie się głowy na bok, nierównomierne wycięcie w talii, ramiona i łopatki znajdujące się na różnej wysokości, wysunięte biodro, skrzywienie linii kręgosłupa, przygarbione plecy po jednej stronie i wystąpienie uwypuklenia w odcinku lędźwiowych kręgosłupa. Trzeba pamiętać o tym, że rozwój tego typu nieprawidłowości następuje powoli, przez co można przeoczyć początkowe objawy. Leczenie staje się dużo trudniejsze, jeśli dojdzie już do widocznych deformacji fizycznych. Jeżeli nie zostanie ono wdrożone, może pojawić się wiele poważnych konsekwencji w postaci nieprawidłowej pracy serca i płuc, dolegliwości bólowych.
Na czym polega leczenie skoliozy?
W przypadku podejrzenia skoliozy należy udać się jak najszybciej do lekarza, na początek do tego rodzinnego, który przeprowadzi wywiad z pacjentem. Diagnostyka obejmuje też badania przedmiotowe służące ocenie stanu kręgosłupa i ewentualnych jego krzywizn. Wszystkie wykonywane czynności mają na celu zdiagnozowanie lub wykluczenie deformacji. Jeśli lekarz pierwszego kontaktu stwierdzi podstawy do dalszej diagnostyki, wypisze skierowanie do ortopedy. Wizytę u lekarza rodzinnego można całkowicie pominąć i od razu wybrać się do pediatry skoliozy. Czasami pacjent kierowany jest bezpośrednio do chirurga o specjalizacji chirurgii kręgosłupa. Korzysta się także z wiedzy i doświadczenia lekarzy rehabilitantów i fizjoterapeutów. Nierzadko konieczne okazuje się być zasięgnięcie fachowej porady neurologa.
Leczenie skoliozy nie jest łatwym zadaniem, szczególnie jeśli schorzenie zostanie zdiagnozowane już w bardziej zaawansowanym stadium. Trzeba wtedy liczyć się z długotrwałym i uciążliwym procesem. Efekty leczenia często są mało satysfakcjonujące dla pacjenta. Tym bardziej, jeśli nie zadba się o regularność i ścisłe stosowanie się zaleceń. Obecnie do wyboru mamy wiele metod leczenia skoliozy, które dobiera się w zależności od wieku, typu i stopnia zaawansowania schorzenia. Za pomocą poszczególnych sposobów można zredukować powstałe deformacje lub nawet całkowicie wykluczyć, zahamować dalsze postępowanie zniekształceń. Nawet po uzyskaniu korekty, nie można zaniechać leczenia, ale zastosować metody mające na celu jej utrwalenie. Leczenie obejmuje ćwiczenia rozciągające. Przy niewielkim stopniu skoliozy wystarczy rehabilitacja, ale przy większym powinno się nosić gorset leczniczy. Skolioza powyżej 40 st. kwalifikowana jest do leczenia operacyjnego.
________________________________
Artykuł powstał dzięki uprzejmości firmy OpenMedical